همه ما در مراحل مختلف زندگی با چالش‌ها و موقعیت‌هایی روبه‌رو می‌شویم که نیاز به یادگیری را احساس می‌کنیم. برخی موضوعات هستند که به دلایلی به‌راحتی آن‌ها را می‌فهمیم چون ممکن است در امتداد مطالبی باشد که در گذشته آن‌ها را یاد گرفته‌ایم؛ یا اینکه سال‌ها با چالش و آزمایش به درک عمیقی از آن رسیده‌ایم. اما گاهی موضوع کمی متفاوت است. به جایی می‌رسیم که درک مطلب و یادگیری موضوعی برایمان دشوار و پیچیده میشود. اگر زمان کافی داشته باشیم می‌توانیم به مرور و با تکرار و تمرین آن را یاد بگیریم. اما اگر زمان زیادی در اختیار نداشته باشیم چه؟
در ادامه، تمام راه‌های امتحان‌شده برای آموختن و یادگیری مطالب سخت و جدید را بررسی کرده‌ایم. با توجه به تیپ شخصیتی و مدل یادگیریتان ممکن است با چندتای آن‌ها احساس راحتی بیشتری کنید. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم تک‌تک روش‌ها را امتحان کنید تا آن مدلی که بهتر برای شما جواب می‌دهد را بیابید.
برای یادگیری مطالب سخت این روش‌ها را امتحان کنید
اطلاعات را دسته‌بندی کنید
دسته‌بندی و تکه‌تکه‌کردن مطالب، به هضم آسان‌تر آن‌ها کمک می‌کند. مثلا اگر در حال یادگیری زبان جدیدی هستید، با تقسیم‌بندی کلمات به اسم، فعل، صفت و قید می‌توانید آن‌ها را بهتر به خاطر بسپارید. با این روش از سختی مطلب کاسته میشود و ذهنتان آن را راحت‌تر می‌پذیرد. اگر دقت کرده باشید در بسیاری از کتاب‌های درسی، مطالب به همین شیوه دسته‌بندی و ارائه می‌شوند.
برای یادگیری مطالب سخت، اهداف کوچک برای یادگیری تعیین کنید
از قدیم گفته‌اند سنگ بزرگ علامت نزدن است! بنابراین حواستان باشد که اهداف کوتاه‌مدت برای خودتان تعیین کنید یعنی با توجه به زمانی که در اختیار دارید، اهداف یادگیریتان را مشخص کنید. وقتی پله پله جلو بروید، تحلیل و یادگیری موضوع برایتان راحت‌تر میشود.
مثلا برای یادگیری درس ریاضی، برای هفته اول، با عبارات جبری شروع کنید. بعد از چند هفته، زمانی که سراغ انتگرال می‌روید، فهم آن برای شما آسان‌تر میشود. فصل‌های کتاب‌های درسی اغلب با همین روش از آسان به سخت چیده می‌شوند.
برای به‌خاطرسپردن مطلب، از روش یادداشت‌برداری استفاده کنید
یادداشت‌برداری یک روش بسیار عالی برای آسان‌کردن مطالب است؛ چرا که نوشتن مطالب از چندین بار تکرارکردن در ذهن، موثرتر است.
در این روش بعد از آن که مطالب سخت را می‌خوانید یا می‌شنوید، نوبت آن است که آن‌ها را به زبان خودتان یادداشت کنید. سعی کنید به‌جای جملات کامل و بلند، نکات مهم و کلیدی را با عبارات کوتاه بنویسید. نکات را با فاصله از هم بنویسید تا جای کافی برای نوشتن سوالات و نظرات‌تان وجود داشته باشد.
مثلا به‌جای نوشتن جمله بلند و کامل: «زنجیره غذایی به سلسله مراتب موجوداتی گفته میشود که هرکدام منبع غذای دیگری هستند.» می‌توانید عبارت زیر را بنویسید: «زنجیره غذایی: مجموعه‌ای از موجودات که همدیگر را می‌خورند». قرار نیست شما کتاب را دوباره بنویسید! بنابراین نگران نباشید و یادداشت‌ها را طوری بنویسید که برایتان کاملا قابل فهم باشد.
استفاده از مخفف کلمات نیز، نوشتن و درک مطلب را آسان‌تر می‌کند. مثلا اگر در حال یادگیری زبان انگلیسی هستید، به‌جای کلمه‌های noun و verb می‌توانید در یادداشت‌هایتان n و v بگذارید.
برای یادگیری مطالب سخت و فهمیدن بهتر روش حل مسائل، یادداشت‌برداری از مراحل به یادگیری کمک بسیاری می‌کند. نوشتن مرحله به مرحله تحلیل مسائل، به‌خاطرسپردن آن را آسان‌تر می‌کند.
به‌جای تایپ‌کردن، با قلم و کاغذ یادداشت‌برداری کنید
لذتِ نوشتن از آن دسته کارهایی است که باید هر زمان که حال‌تان خوب نیست آن را امتحان کنید. هیچ چیزی جای نوشتن با قلم و خودکار را نمی‌گیرد!
فارغ از لذت‌بردن از نوشتن، مطالعات زیادی نشان داده‌اند که نوشتن مطالب با دست، اطلاعات را در ذهن تثبیت و استفاده از ورق و کاغذ به‌جای موبایل و تبلت، به فهم بهتر مطالب کمک می‌کند.
زمانی که با دست می‌نویسید، کمی‌بیشتر زمان می‌برد. بنابراین اگر زمان‌تان محدود است، روش‌های یادداشت‌برداری که درقسمت قبل گفته شد را امتحان کنید، چون این روش‌ها سرعت‌تان را بالا می‌برد.
زمانی که فهم مطلبی برایتان سخت میشود، سوال کنید
از سوال‌کردن هیچ وقت نترسید، از قدیم گفته‌اند که ندانستن عیب نیست، نپرسیدن عیب است! زمانی که یک مطلب را از زبان شخص دیگری می‌شنوید، سریع‌تر یاد می‌گیرید. اگر یک مفهوم کلیدی را متوجه نمی‌شوید، از پرسیدن نترسید. در محیط‌های کلاسی، پرسیدن از معلم یا یک همکلاسی، به فهم مطالب سخت کمک بسیاری می‌کند.
اگر تنهایی درس می‌خوانید، در گوگل سرچ یا با عضوشدن در گروه‌های آنلاین برای کمک‌گرفتن استفاده کنید. برای سطوح آموزش عالی می‌توانید در ساعات کاری به اتاق استادتان بروید و از او کمک بگیرید.
مطالعه روزانه فهم موضوع را آسان‌تر می‌کند
اگر تا پایان ترم برای فهم مطلب و یادگیری مطالب سخت درسی فرصت دارید، روزی 10 الی 20 دقیقه در مورد آن موضوع مطالعه کنید. مطالعه به شما کمک می‌کند، سریع‌تر و عمیق‌تر یاد بگیرید.
درس خواندن طولانی و طاقت‌فرسا، به یادگیری مطالب و یاد‌آوری آن در آینده کمکی نمی‌کند. اما اگر هر روز کمی با ان موضوع درگیر شوید، به فهم عمیق‌تری از موضوع می‌رسید.
مطالعات نشان می‌دهد، تلاش برای حفظ و یادگیری مطالب قبل از آزمون، تنها به یادگیری آن‌ها در کوتاه مدت کمک می‌کند. یعنی ممکن است در آزمون، آن مطالب را به یاد بیاورید اما احتمالا همین که از جلسه بیرون بیایید متوجه می‌شوید که همه چیز را فراموش کرده‌اید.
اما گاهی به همین راحتی نیست و زمانی می‌رسد که متوجه می‌شوید زمان کمی تا روز آزمون باقی مانده است. در صورتی که زمان محدودی دارید، شاید نتوانید روزانه مطالعه کنید. در این حالت گاهی مجبور می‌شوید، مطالب زیادی را در زمان کوتاهی یاد بگیرید. در این شرایط استراحت کافی به مغز، یادگیری را برای مغزتان آسان‌تر می‌کند.
موضوع را به دیگران آموزش دهید
وانمود کنید که معلم هستید و برای دوست و همکلاسی‌تان مطالب را تدریس کنید. مفاهیم اصلی که یاد گرفتید را توضیح دهید و پاسخ سوالات آن‌ها را بدهید. اگر در نقطه‌ای گیر کردید یا مشکل داشتید، برگردید و دوباره مطالعه کنید. بررسی دوباره مطالبی که با آن‌ها درگیر می‌شوید، به یادگیری بهتر آن‌ها کمک می‌کند.
زمانی که بتوانید موضوعی را آموزش دهید، نشان می‌دهد که بر آن مسلط شده‌اید.
برای یادگیری مطالب سخت، با صدای بلند مطالب را توضیح دهید
احتمالا دیده‌اید که برخی دانش‌آموزان موقع مطالعه با صدای بلند درس می‌خوانند و حتی از این کار آن‌ها شاید کلافه شده‌اید. اما این روش معمولا برای یادگیری جواب می‌دهد! بعد از خواندن بخش کوتاهی از مطلب، آنچه را فهمیدید با صدای بلند برای خودتان تکرار کنید.
این کار سرعت یادگیری مطالب سخت را افزایش می‌دهد و باعث میشود مطالب برای مدت طولانی‌تری در ذهنتان باقی بماند. بعد از تمام‌شدن مطالب، اطلاعاتتان را مرور کنید. اگر چیزی را متوجه نشده‌اید، برگردید و دوباره آن را تکرار کنید.
ارتباط مطالب را با دنیای واقعی پیدا کنید
این کار در آینده چه کمکی به شما می‌کند؟ در حال حاضر و برای یادگیری مطالب سخت چطور؟ وصل‌کردن یک موضوع به کاری واقعی در محیط بیرون از کلاس یا دنیای واقعی، می‌تواند شما را به آن موضوع علاقه‌مند کند. اغلب اوقات می‌توانید مطلب را به کاری که در آینده می‌خواهید انجام دهید، متصل کنید.
مثلا یاد گرفتن شیمی می‌تواند زمانی که بعد از فارغ‌التحصیلی در آزمایشگاه کار می‌کنید، به کارتان بیاید. یا اینکه ریاضی و فرمول‌های آن می‌تواند برای حل معادلات در طراحی قطعات مورد استفاده قرار بگیرد. مطمئن باشید هیچ وقت از یادگیری ضرر نخواهید کرد.
اطلاعات و مطالب سخت را با روش کدگذاری حفظ کنید
احتمالا دبیر شیمی این روش را زیاد در کلاس به کار برده است. از این روش می‌توانید برای حفظ‌کردن اطلاعات موردی استفاده کنید. مثلا برای حفظ‌کردن ۴ عنصر اول از ردیف اول جدول مندلیف، که عناصر هلیم (He)، لیتیم (Li)، سدیم (Na) و پتاسیم (K) هستند، می‌توانید کلمه Helinak را حفظ کنید. گاهی از خودتان خلاقیت به خرج دهید و چیزهای خنده‌دار بسازید. این کار کمک می‌کند مطالب را بهتر به خاطر بیاورید.
دانش خود را با امتحان‌دادن محک بزنید
هرچند همه ما از امتحان‌دادن همیشه گریزان بوده‌ایم اما امتحان‌دادن به این بدی‌ها که فکر می‌کنیم نیست و احتمالا هر چیزی که امروز می‌دانیم به‌دلیل امتحان‌های اجباری دوران مدرسه و دانشگاه است. تمرین‌کردن و امتحان‌دادن، به شما نشان می‌دهد که چقدر مطالب را آموخته‌اید.
تقریبا در مورد تمام موضوعات می‌توانید در اینترنت، سوال و آزمون پیدا کنید. اگر در محیط کلاسی هستید، معلم می‌تواند آزمون‌های خوبی برای فهمیدن میزان درک‌تان از موضوع پیشنهاد بدهد. بعد از امتحان، پاسخ‌هایتان را تحلیل کنید و مطالبی که با آن‌ها مشکل دارید را دوباره مورد بررسی قرار دهید.
سخن پایانی
برای همه پیش آمده که درک و یادگیری درس یا مطلبی برایشان سخت باشد. زمانی که با مطلب سخت و نامفهومی روبه‌رو می‌شوید، روش‌های گفته شده در این محتوا را امتحان کنید. در این مقاله 11 راه سریع و آسان برای یادگیری مطالب سخت معرفی و توضیح داده‌شد.
هر یک از آن‌ها ممکن است برای درس خاصی به کارتان بیاید. اما باید یک بار هر روش را امتحان کنید. وقتی متوجه شوید که کدام روش برای شما مناسب است، سرعت‌تان برای دفعات بعدی بیشتر میشود و از یادگیری مطالب سخت بیشتر از گذشته لذت خواهید برد.
برای خواندن مطالب آموزشی کنکور به صفحه مقالات سر بزنید
